The Jamstack Book
کتاب Jamstack نوشته‌ی برایان رینالدی و ریموند کمدن به معرفی معماری مدرن Jamstack می‌پردازد که بر اساس ترکیبی از جاوااسکریپت، APIها و محتوای ثابت (Markup) ساخته شده است. این معماری با ارائه‌ی محتوای پیش‌ساخته از طریق شبکه‌های تحویل محتوا (CDN) وب‌سایت‌هایی سریع‌تر، امن‌تر و کم‌هزینه‌تر نسبت به روش‌های سنتی رندرینگ سمت سرور ایجاد می‌کند. کتاب با مثال‌های عملی و راهنمایی‌هایی درباره‌ی ابزارهایی مانند Eleventy، Jekyll و Next.js، روش‌های پیاده‌سازی Jamstack را به توسعه‌دهندگان آموزش می‌دهد و مناسب کسانی است که به دنبال بهبود عملکرد و امنیت سایت‌های خود هستند.
فهرست محتوا
خلاصه‌ای از کتاب Jamstack نوشته‌ی برایان رینالدی و ریموند کمدن (۲۰۲۲)
این کتاب به معرفی معماری Jamstack می‌پردازد که برای ساخت وب‌سایت‌های مدرن با استفاده از جاوااسکریپت، APIها و زبان نشانه‌گذاری (Markup) طراحی شده است. Jamstack یک ابزار یا زبان خاص نیست، بلکه یک روش‌شناسی است که بر ساخت وب‌سایت‌هایی تمرکز دارد که محتوای ثابت را در اولویت قرار می‌دهد و با ویژگی‌های پویا از طریق APIها و جاوااسکریپت غنی می‌شود. محتوای ثابت در زمان ساخت تولید شده و از طریق CDNها ارائه می‌شود که نتیجه آن وب‌سایت‌هایی سریع‌تر، امن‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر نسبت به روش‌های سنتی رندرینگ سمت سرور است.
مفاهیم کلیدی:
- معماری Jamstack:
- وب‌سایت‌ها با استفاده از فایل‌های ثابت که توسط تولیدکننده‌های سایت ثابت (SSG) مانند Jekyll، Hugo یا Eleventy ساخته شده‌اند، ایجاد می‌شوند.
- این سایت‌ها با استفاده از جاوااسکریپت و API برای ارائه ویژگی‌های پویا تقویت می‌شوند.
- این معماری بر ارائه محتوای ثابت پیش‌ساخته تمرکز دارد که از طریق APIها یا در زمان ساخت به‌روزرسانی می‌شود.
- مزایای Jamstack:
- عملکرد: فایل‌های ثابت به سرعت از سرورهای لبه‌ای (CDNها) ارائه می‌شوند و زمان بارگذاری صفحات را به حداقل می‌رسانند.
- امنیت: نبود سرورهای وب سنتی و پایگاه‌های داده سطح حمله را کاهش داده و سایت‌ها را امن‌تر می‌کند.
- هزینه: میزبانی فایل‌های ثابت معمولاً ارزان است و اغلب رایگان، با کاهش هزینه‌های سرور همراه است.
- زمان‌هایی که Jamstack مناسب نیست:
- برنامه‌هایی که به محتوای تولیدشده توسط کاربر به‌صورت مکرر نیاز دارند یا به‌روزرسانی‌های لحظه‌ای دارند، ممکن است در معماری Jamstack به‌خوبی جای نگیرند، چرا که این روش بیشتر برای محتوای ثابت مناسب است.
- پردازش‌های سنگین سمت سرور یا داشبوردهای داده‌محور ممکن است برای Jamstack بهینه نباشند، چرا که این روش به پردازش سمت کلاینت یا مبتنی بر API وابسته است.
- نمونه‌های واقعی:
- وب‌سایت‌های معروفی مانند Smashing Magazine، نایکی و Impossible Foods از Jamstack استفاده می‌کنند و از عملکرد و انعطاف‌پذیری آن بهره می‌برند.
- محتوا و ابزارها:
- این کتاب فرآیند ساخت انواع مختلف سایت‌های Jamstack، از سایت‌های ساده معرفی تا پلتفرم‌های تجارت الکترونیک را با استفاده از تولیدکننده‌های سایت ثابت مختلف مانند Eleventy، Jekyll، Hugo و Next.js توضیح می‌دهد.
- همچنین استفاده از سیستم‌های مدیریت محتوای هدلس مانند Sanity یا Contentful برای مدیریت محتوا در یک سایت Jamstack را پوشش می‌دهد.
- محاسبات سرورلس نیز در این معماری گنجانده شده است و از پلتفرم‌هایی مانند Netlify و Vercel برای افزودن قابلیت‌های پشتیبان استفاده می‌شود.
- استقرار و محاسبات سرورلس:
- سایت‌های Jamstack معمولاً با استفاده از سرویس‌هایی مانند Netlify یا Vercel که ارائه استقرار مداوم و مقیاس‌پذیری آسان را ممکن می‌سازند، پیاده‌سازی می‌شوند. کتاب همچنین توضیح می‌دهد که چگونه می‌توان توابع سرورلس را برای قابلیت‌های پویا مانند مدیریت فرم‌ها یا ایجاد APIهای سفارشی ادغام کرد.
- مهاجرت به Jamstack:
- کتاب با ارائه راهبردهایی برای مهاجرت وب‌سایت‌های موجود به Jamstack به پایان می‌رسد و تاکید می‌کند که همه محتوا نباید به یکباره مهاجرت کند و رویکردهای ترکیبی (ترکیب محتوای ثابت و پویا) می‌تواند در این فرآیند مفید باشد.
به طور کلی، این کتاب راهنمایی عملی برای توسعه‌دهندگانی است که به دنبال پذیرش یا کشف روش‌شناسی Jamstack برای ساخت برنامه‌های وب سریع، امن و مقیاس‌پذیر هستند.